Lubimy mleko

97 proc. respondentów badania zrealizowanego w grudniu ubiegłego roku na zlecenie Polskiej Izby Mleka przyznało, że ich dzieci lubią mleko, jednak mniej niż trzy czwarte dzieci spożywa mleko i produkty mleczne codziennie. To zdecydowanie za mało, aby zapewnić dziecku odpowiednie ilości wapnia, którego mleko i jego przetwory są głównym źródłem w diecie.

Za mało!

Szereg danych wskazuje na zbyt niską podaż wapnia u polskich dzieci. Dobowa norma spożycia jest realizowana w mniej niż 60 proc. tego pierwiastka – mówi prof. dr hab. n. med. J. D. Piotrowska–Jastrzębska, kierownik Kliniki Pediatrii i Zaburzeń Rozwoju Dzieci i Młodzieży, Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.

W okresie szkolnym przyspieszają procesy metaboliczne i rozwojowe u dzieci i młodzieży, dlatego znacznie wzrasta zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze.

Szybka mineralizacja kości wymaga budulca, którym jest białko i jony wapnia, sole magnezu i fosforu. Rozwój tkanki mięśniowej i narządów stwarza zwiększone zapotrzebowanie na wszystkie niezbędne składniki pokarmowe o wysokiej wartości odżywczej – dodaje profesor Jastrzębska.

Bank wapnia na całe życie

99 proc. wapnia w organizmie człowieka zmagazynowane jest w zębach i kościach. Ten magazyn wapnia nie zapełnia się równomiernie przez całe życie – połowę ogólnej masy wapnia gromadzimy do 10. roku życia, kolejne 40 procent do 20. roku życia, a ostatnie 10 procent do trzydziestki. W późniejszym wieku tylko czerpiemy ze zgromadzonych zasobów, opróżniając „magazyn”.

Dostarczenie odpowiedniej ilości wapnia w pożywieniu ma kluczowe znaczenie w wieku szkolnym i młodzieńczym. W tym okresie rozwojowym tworzy się tzw. szczytowa masa kostna, dobra mineralizacja i gęstość kości. Spożycie 3-4 szklanek mleka dziennie lub alternatywnie odpowiedniej ilości jego przetworów pozwala młodemu człowiekowi na blisko 100-procentowe pokrycie dobowego zapotrzebowania na wapń – podkreśla profesor Jastrzębska.

Niedobór wapnia we krwi powoduje sięganie do „magazynu”, czyli zasobów zgromadzonych w kościach. Stwarza to szczególne zagrożenia dla zdrowia kobiet w okresie menopauzalnym, kiedy wzrasta ryzyko zachorowania na osteoporozę, objawiającą się postępującym ubytkiem masy kostnej i zwiększoną podatnością na złamania. Szacuje się, że już 5 milionów kobiet w Polsce jest zagrożonych osteoporozą.

Zasobność „banku wapnia”, który budujemy w okresie szkolnym i młodzieńczym, ma więc zasadniczy wpływ na zdrowie w wieku dojrzałym.

3 szklanki mleka dziennie

Tyle właśnie potrzebuje dziecko w wieku 7-9 lat, aby dostarczyć organizmowi codzienną porcję wapnia (800 mg wapnia na dobę). Nastolatki powinny wypijać o jedną szklankę mleka więcej każdego dnia (1300 mg wapnia na dobę). Mleko można zastąpić w diecie innymi produktami mlecznymi, jak jogurt, kefir, twarożek czy ser żółty lub topiony.

Wapń zawarty w mleku i jego przetworach cechuje wysoka przyswajalność, szacowana na 80 procent, jakiej nie zdołają zapewnić żadne inne składniki pokarmowe. Wchłanianie wapnia ułatwia zawarta w mleku laktoza oraz witamina D.

Mleko i produkty mleczne to także cenne źródło pełnowartościowego białka, którego odpowiednie ilości w okresie silnego wzrostu dzieci i młodzieży są szczególnie istotne. W tym czasie zapotrzebowanie organizmu na białko jest nawet dwu-, trzykrotnie wyższe niż u dorosłego człowieka. Mleko to również bogactwo witamin z grupy B, witaminy A i D oraz cynku i jodu.

Mleko i przetwory mleczne uważane jest za ważny, niezbędny i bardzo wartościowy składnik codziennej diety u dzieci, młodzieży i osób dorosłych, trudny do pełnego zastąpienia – konkluduje profesor Jastrzębska.

Edukacja dzieci i dorosłych w zakresie zasad racjonalnego żywienia oraz roli mleka i produktów mlecznych w diecie jest celem programu „Mam kota na punkcie mleka”. Program realizuje Polska Izba Mleka oraz Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka.

www.mamkotanapunkciemleka.pl